Khủng long gai sống cao Acrocanthosaurus là một chi khủng long chân thú sống vào thời kỳ đầu kỷ Phấn trắng, tức khoảng 112 triệu năm trước, tại khu vực ngày nay là Bắc Mỹ.
Hóa thạch của loài này được tìm thấy chủ yếu ở Hoa Kỳ tại các tiểu bang Oklahoma, Texas và Wyoming, mặc dù răng của nó đã được tìm thấy xa về phía đông tận Maryland. Khủng long gai sống cao Acrocanthosaurus là động vật ăn thịt, di chuyển bằng hai chân và là loài lớn nhất trong hệ sinh thái của nó lúc bấy giờ, là một kẻ săn mồi nguy hiểm hàng đầu.
Chi tiết phân loại Khủng long gai sống cao Acrocanthosaurus
- Phân loại: Nhóm Khủng long hông thằn lằn, chân thú mới, đuôi cứng, ăn thịt, họ Chi Quái dị long, nhánh Dị long răng cá mập.
- Phân loại khoa học: Dinosauria, Saurischia, Theropoda, Neotheropoda, Tetanurae, Avetheropoda, Carnosauria, Allosauroidea, Carcharodontosauridae.
- Đại diện loài: Acrocanthosaurus atokensis.
- Nguồn gốc tên: Acrocanthosaurus nghĩa là “thằn lằn gai sống cao” trong tiếng Hy Lạp cổ và loài “A. atokensis” đặt tên theo hạt Atoka tại bang Oklahoma, nơi mà hóa thạch được tìm thấy đầu tiên. Tên được đặt bởi Stovall và Wann Langston (1950).
Một số đặc điểm loài Khủng long gai sống cao Acrocanthosaurus
- Thời kỳ tồn tại: Từ 125 triệu năm trước đến 109 triệu năm trước trong thời kỳ đầu kỷ Phấn trắng
- Môi trường sống: Sống trong môi trường sống trên cạn, tại nơi ngày nay là Bắc Mỹ.
- Hóa thạch: Mẫu hóa thạch chính (bao gồm: xương lưng giữa, 4 đốt sống lưng rời rạc, 13 đốt sống đuôi, 8 xương sườn lưng, 2 xương chữ V trước, bụng dưới trái và phải, đoạn cuối gần thân của xương đùi trái, xương chày trái, xương đốt bàn chân trái II và III cùng đốt ngón III chân trái) và các mẫu phụ thuộc nhiều bộ xương khủng long không hoàn thiện khác.
- Nơi phát hiện: Texas , Arkansas và Maryland.
- Chế độ ăn uống: Ăn thịt. Nó có thể săn các khủng long chân thằn lằn, khủng long chân chim và khủng long bọc giáp lớn.
- Chế độ sinh sản: Đẻ trứng.
- Kích thước cơ thể: Dài khoảng 10,5-11,5m với cân nặng lên đến 5-6 tấn.
- Đặc điểm di chuyển: Di chuyển bằng hai chân sau.
- Đặc điểm cơ thể nổi bật: Có cột sống với dãy đốt sống lưng gồ cao dọc theo, đôi khi được mô tả như một sườn của các gai bên ngoài hoặc thậm chí là một vây lưng.
Lưu trữ và bảo tồn
Hiện nay, mọi người có thể chiêm ngưỡng hóa thạch hoặc xương phục dựng của Khủng long gai sống cao Acrocanthosaurus tại:
5 sự thật thú vị về loài Khủng long gai sống cao Acrocanthosaurus
1. Là khủng long chính thức của bang Oklahoma
Khủng long gai sống cao Acrocanthosaurus được phát hiện lần đầu tại hạt Atoka, bang Oklahoma (một tiểu bang nằm ở miền nam Hoa Kỳ) vào những năm 1940. Đến năm 2006, nó được tuyên bố là loài khủng long chính thức của bang Oklahoma, mặc dù người ta cũng đã phát hiện hóa thạch của một chi khủng long ăn thịt cỡ lớn khác tại bang này và được Chure mô tả khoa học năm 1995 với tên khoa học là Saurophaganax.
2. Sở hữu kích thước đáng ngạc nhiên
Nhiều người không hề biết kích thước của Khủng long gai sống cao Acrocanthosaurus không hề kém cạnh so với những kẻ săn mồi to lớn và nguy hiểm nhất thời cổ đại. Thực tế, Khủng long gai sống cao đứng thứ 4 trong số những con khủng long ăn thịt lớn nhất từng được tìm thấy, sau Khủng long bạo chúa (tên khoa học: Tyrannosaurus rex), Khủng long khổng lồ phương nam (tên khoa học: Giganotosaurus) và Khủng long gai (tên khoa học: Spinosaurus).
Mặc dù không có bất kỳ mẫu vật hóa thạch hoàn chỉnh nào, nhưng hầu hết các nhà cổ sinh vật học ước tính rằng một con Khủng long gai sống cao trưởng thành có thể dài khoảng 10,5-11,5m với cân nặng lên đến 5-6 tấn. Để so sánh thì một con Khủng long bạo chúa trưởng thành có thể đạt khoảng 12m, nặng 7-9 tấn; một con Khủng long khổng lồ phương nam trưởng thành có chiều dài 12-13,2m, nặng tối đa 13,8 tấn; một con Khủng long gai có thể dài 15m và nặng 10-20 tấn.
3. Cái tên bắt nguồn từ “gai thần kinh”
Cái tên “Acrocanthosaurus” nghĩa là “thằn lằn gai sống cao”. Trên từng đốt sống của Khủng long gai sống cao Acrocanthosaurus tạo nên những “gai thần kinh” dùng để nâng đỡ một dãy bướu thịt trải dài từ cổ đến hết cột sống lưng đến hông và đuôi trên. Hàng gai này cao hơn 2.5 lần chiều cao của đốt sống tính từ chỗ chúng mọc.
Chức năng của chúng chưa được xác định rõ ràng nhưng đây có thể là một đặc điểm lựa chọn giới tính giúp thu hút bạn đời, hoặc có thể được sử dụng như một tín hiệu báo hiệu sự tiếp cận của con mồi, hoặc dùng để giao tiếp, trữ mỡ hoặc điều hòa thân nhiệt.
4. Bang Texas được bao phủ bởi dấu chân Khủng long gai sống cao
Tại hệ tầng Glen Rose ở miền Trung bang Texas, rất nhiều dấu chân khủng long đã được tìm thấy trải dài từ phía tây nam đến đông bắc. Trong nhiều năm, các nhà nghiên cứu đã cố gắng xác định sinh vật để lại những dấu chân ba ngón đặc trưng khủng long chân thú. Sau đó, họ đã nhận định Khủng long gai sống cao là thủ phạm có khả năng nhất, vì đây là loài khủng long chân thú duy nhất có kích thước tương thích và được biết trong hai hệ tầng Antlers và Twin Mountains (gần với Glen Rose).
Nổi tiếng nhất trong số các mẫu dấu chân tìm được tại hệ tầng Glen Rose là mẫu được tìm thấy dọc theo sông Paluxy tại Vườn Quốc gia Thung lũng Khủng long. Một phần của mẫu này hiện đang được trưng bày tại Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên Hoa Kỳ ở New York. Mẫu chân này gồm dấu chân của nhiều cá thể khủng long chân thú khác nhau di chuyển cùng một hướng và nằm đè lên các dấu chân của 12 cá thể khủng long chân thằn lằn. Điều này cho thấy các dấu chân khủng long chân thú được hình thành sau. Các nhà khoa học giả thiết rằng một đàn Khủng long gai sống cao nhỏ lén đi theo một đàn khủng long chân thằn lằn. Đây là một giả thiết thú vị nhưng rất khó để chứng minh nó.
5. Một loài khủng long trông tương tự nhưng sống ở Anh
Các nhà khoa học đã phát hiện Khủng long gai sống cao Acrocanthosaurus có mối quan hệ mật thiết một loài khủng long khác cũng có một số gai dài nhô ra từ đốt sống. Loài khủng long này được phát hiện dài khoảng 5m và tại sống ở Anh từ 142 đến 132 triệu năm trước, được Olshevsky mô tả khoa học năm 1991 với tên khoa học là Becklespinax.
Một số tư liệu tham khảo về Khủng long gai sống cao Acrocanthosaurus
Hiện tại có rất hiếm thông tin về loài Khủng long gai sống cao Acrocanthosaurus bằng tiếng Việt, do đó nếu muốn tìm hiểu thêm nhiều về chúng, bạn có thể tham khảo qua các website tiếng Anh với những thông tin đầy đủ về loài khủng long này. Một số trang website tiếng Anh có ghi chép khá đầy đủ về các loài khủng long để bạn tham khảo đó là:
- Nhm.ac.uk – Natural History Museum: Không chỉ có thồng tin về Khủng long gai sống cao Acrocanthosaurus mà còn tổng hợp và tóm tắt ngắn gọn về hơn 300 loài khủng long khác, truy cập: https://www.nhm.ac.uk/discover/dino-directory/acrocanthosaurus.html.
- Prehistoric-wildlife.com: Chi tiết các thông tin về Khủng long gai sống cao Acrocanthosaurus bao gồm: lịch sử của động vật, chế độ ăn, chế độ sinh sản, khám phá khoa học… truy cập: http://www.prehistoric-wildlife.com/species/a/acrocanthosaurus.html.
- Thoughtco.com: Đây là website tổng hợp những thông tin thú vị và bí ẩn về các loài khủng long. Nếu muốn tìm hiểu về 10 sự thật thú vị về Khủng long gai sống cao Acrocanthosaurus, bạn có thể truy cập: https://www.thoughtco.com/things-to-know-acrocanthosaurus-1093769.
Ngoài ra, bạn có thể tìm hiểu về Khủng long gai sống cao qua những video trên Youtube như:
- “Khủng long Acrocanthosaurus” trong “Cùng tìm hiểu về khủng long với Ellie” do CarrieTV VietNam đăng tải: https://www.youtube.com/watch?v=9D2nniJnlQo. (tiếng Việt)
- Video học tập về Khủng long gai sống cao Acrocanthosaurus do WizScience.com đăng tải: https://www.youtube.com/watch?v=Z7LH6XsOdXQ.
- Danh sách các video so sánh Khủng long gai sống cao Acrocanthosaurus với các loài khủng long khác: https://www.youtube.com/watch?v=P67dE6wEiDo&list=RDQMg37GDOEQy1U&start_radio=1.
Nếu bạn yêu thích Khủng long gai sống cao Acrocanthosaurus và muốn mua mô hình của chúng tại Việt Nam thì bạn có thể mua tại My Kingdom: https://www.mykingdom.com.vn/danh-muc/khung-long-acrocanthosaurus-14584.html.
Trên đây là một số thông tin cơ bản và 5 sự thật thú vị về loài Khủng long gai sống cao Acrocanthosaurus. Nếu bạn còn biết điều gì thú vị khác về loài Khủng long gai sống cao Acrocanthosaurus thì hãy chia sẻ ở dưới phần bình luận nhé. Và đừng quên tiếp tục đồng hành cùng chúng tôi để trở về Trái Đất hàng triệu năm trước và khám phá các loài khủng long bí ẩn.