Hôm nay, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về loài Khủng long ba sừng Albertaceratops có tên khoa học là “Albertaceratops” (trong tiếng Hy Lạp có nghĩa là “Alberta mặt sừng”). Đây là một loài khủng long mới được phát hiện và khai quật vào tháng 8 năm 2001 và mẫu vật khai quật được là một hộp sọ hoàn chỉnh duy nhất với những chiếc sừng dài. Các nhà khoa học đã xác định Khủng long ba sừng Albertaceratops tồn tại vào thời kỳ cuối Kỷ Phấn Trắng, khoảng 80 đến 75 triệu năm trước và được đặt tên đặt theo địa điểm phát hiện và khai quật hóa thạch của nó: hệ tầng Oldman ở tỉnh Alberta, miền Tây Canada.
Dưới đây là một số thông tin thú vị về loài khủng long này:
Chi tiết phân loại Khủng long ba sừng Albertaceratops
- Phân loại: nhóm Khủng long hông chim, chi Khủng long mặt sừng, họ Khủng long sừng nhọn.
- Phân loại khoa học: Dinosauria, Ornithischia, Ceratopsidae, Centrosaurinae.
- Đại diện loài: Albertaceratops nesmoi.
- Đặt tên bởi: Michael J. Ryan (2007).
- Ý nghĩa tên: Cái tên “A. nesmoi” bắt nguồn từ tên của Cecil Nesmo, một chủ trang trại sống ở Manyberries, Alberta nhằm vinh danh khi ghi nhận những nỗ lực của anh ta trong việc hỗ trợ các thợ săn hóa thạch.
Đặc điểm cơ bản của Khủng long ba sừng Albertaceratops
- Thời kỳ tồn tại: Khoảng 80 đến 75 triệu năm trong thời kỳ cuối kỷ Phấn trắng.
- Môi trường sống: Sống trong môi trường sống trên cạn, tại nơi hiện nay là khu vực Bắc Mỹ.
- Hóa thạch: Một hộp sọ hoàn chỉnh duy nhất và các mảnh vỡ sọ và sau sọ.
- Nơi phát hiện: Hệ tầng Oldman ở tỉnh Alberta, miền Tây Canada.
- Chế độ ăn uống: Ăn thực vật.
- Chế độ sinh sản: Đẻ trứng.
- Kích thước cơ thể: Dài khoảng 5.8 mét và nặng khoảng 3.500 kg.
- Đặc điểm di chuyển: Đi bằng 4 chân.
- Đặc điểm cơ thể nổi bật: Có ba sừng nhưng trong đó có những diềm gai nhọn: trên mũi gồ lên thành một sườn xương xẩu, và trên diềm có hai sừng lớn hướng về phía trước.
Là thành viên chưa từng thấy trong cây phả hệ của họ Khủng long ba sừng?
Khi phát hiện và khai quật được hộp sọ của Khủng long ba sừng Albertaceratops, người dẫn đầu phụ trách nghiên cứu là Michael J. Ryan đã cảm thấy rất khó hiểu trước điểm bất thường của hộp sọ này. Hộp sọ của Khủng long ba sừng Albertaceratops có những cái sừng khổng lồ – đặc điểm của họ Khủng long ba sừng (tên khoa học: Triceratops), chi Khủng long mặt sừng (tên khoa học: Ceratopsidae), nhưng đồng thời hộp sọ này lại sở hữu diềm gai nhọn – đặc điểm thuộc một loài khủng long ba sừng khác là Khủng long sừng nhọn (tên khoa học: Centrosaurs).
Dựa trên sự kết hợp các đặc thù lạ kỳ ở hộp sọ loài Khủng long ba sừng Albertaceratops này, Ryan đã đưa ra giả thuyết rằng Khủng long ba sừng Albertaceratops là loài nguyên sơ nhất của nhóm Khủng long sừng nhọn, là một mắt xích quan trọng, một thành viên chưa từng được phát hiện trong cây phả hệ của họ Khủng long ba sừng. Các thành viên sau của nhóm có sự tiêu giảm của sừng trán và phát triển thêm các sừng gai ở trên diềm. Đây là một phát hiện quan trọng không chỉ đối với tiến trình tiến hóa của loài khủng long mà còn các loài khác trong ngành cổ sinh vật học.
Sự nhầm lẫn hay một cái tên khác?
Bạn có biết Khủng long ba sừng Albertaceratops từng bị nhầm lẫn với một loài khủng long cũng có ba sừng khác có tên là Medusaceratops không?
Michael J. Ryan – người chịu trách nhiệm đặt tên cho loài Khủng long ba sừng Albertaceratops đã nghĩ đến cái tên “Medusaceratops” gợi nhớ đến con quỷ Medusa trong thần thoại Hy Lạp (sở hữu ánh mắt có thể biến thành người phàm thành tượng đá). Tuy nhiên, trước khi phát hành mô tả chính thức vào năm 2007, sông đã đó đổi nó thành “Albertaceratops” theo tên nơi khai quật hóa thạch.
Khi tìm kiếm và khai quật thêm hóa thạch Khủng long ba sừng Albertaceratops, người ta đã tìm thấy các mẫu vật bổ sung từ lớp chứa xương hệ tầng sông Judith Montana của Hoa Kỳ, nằm ngay bên cạnh hệ tầng Oldman và chỉ được phân biệt bởi biên giới Canada – Hoa Kỳ. Tuy nhiên, sau khi nghiên cứu sâu hơn, Ryan đã xác định được các mẫu vật này đến từ một loài Khủng long mặt sừng khác và quyết định dùng cái tên “Medusaceratops” cho loài khủng long này khi công bố chính thức vào năm 2010. Cả hai loài đều thuộc chi Khủng long mặt sừng, tồn tại trong cùng khoảng thời gian (khoảng 77.5 triệu năm trước).
Lưu trữ và bảo tồn
Nếu bạn muốn chiêm ngưỡng hộp sọ duy nhất của loài Khủng long ba sừng Albertaceratops này, bạn có thể ghé thăm Bảo tàng Khủng long Philip J. Currie ở Wembley, Canada.
Một số tư liệu tham khảo về Khủng long ba sừng Albertaceratops
Tại Việt Nam, các thông tin về Khủng long ba sừng Albertaceratops rất hiếm. Nếu bạn muốn tìm hiểu kỹ thêm về loài Khủng long ba sừng Albertaceratops, bạn có thể tham khảo qua các website tiếng Anh với những thông tin đầy đủ về loài khủng long này. Một số trang web hữu ích cho bạn là:
- Nhm.ac.uk – Natural History Museum: Nơi đây tổng hợp và tóm tắt ngắn gọn về hơn 300 các loài khủng long khác nhau, giúp người mới bắt đầu nghiên cứu khủng long dễ dàng tra tìm về thông tin cơ bản của các loài khủng long. Để tìm hiểu thêm về Khủng long ba sừng Albertaceratops, bạn có thể truy cập: https://www.nhm.ac.uk/discover/dino-directory/albertaceratops.html.
- Dinosaurpictures.org: Nếu bạn muốn tra các thông tin ngắn gọn về các các loài khủng long, đồng thời tìm kiếm các hình ảnh của chúng thì đừng bỏ qua trang web này. Để tìm hiểu thêm về Khủng long ba sừng Albertaceratops bạn có thể truy cập: http://dinosaurpictures.org/Albertaceratops-pictures.
- Prehistoric wildlife: Đây là nơi tổng hợp những thông tin chi tiết về thói quen, đặc điểm… giúp bạn khám phá sâu hơn về các loài khủng long. Nếu muốn tìm hiểu thêm Khủng long ba sừng Albertaceratops tại đây, bạn có thể truy cập: http://www.prehistoric-wildlife.com/species/a/albertaceratops.html.
Hoặc bạn cũng có thể tìm hiểu qua những video trên Youtube như:
- Video giới thiệu chung về Khủng long ba sừng Albertaceratops do WizScience.com đăng tải: https://www.youtube.com/watch?v=QfNUWz53p4A.
- Video về cuộc chiến giữa hai loài khủng long được phát hiện từ Alberta, Canada “Albertaceratops Vs Albertosaurus” do Sebastian Reyna Rivas đăng tải: https://www.youtube.com/watch?v=WjIw1AijC1k.
Một số hình ảnh về khủng long ba sừng Albertaceratops
albertaceratops dinosaur 
Như vậy, bài viết trên đây đã giới thiệu cho bạn về loài Khủng long ba sừng Albertaceratops, một trong những loài khủng long mới nhất được phát hiện bởi giới khoa học. Nếu bạn có bất cứ thắc mắc hay góp ý gì đến chúng tôi thì hãy thảo luận bên dưới bài viết. Hãy tiếp tục đồng hành cùng chúng tôi để tìm hiểu và khám phá nhiều loài khủng long thú vị khác nữa nhé!