Bạn có tò mò về một loài khủng long có cái tên rất kỳ lạ là Khủng long u sầu Borogovia? Thực ra đây là một chi khủng long từng tồn tại trên trái đất cổ xưa vào kỷ Phấn trắng muộn, tức khoảng 84 đến 65 triệu năm trước. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu về loài khủng long đến từ Mông Cổ này qua bài viết dưới đây nhé!

Chi tiết phân loại Khủng long u sầu Borogovia

• Phân loại: Nhóm Khủng long hông thằn lằn, nhánh Khủng long chân thú tiến hóa, phân bộ Khủng long đuôi cứng, phân họ Khủng long đuôi rỗng, bộ Khủng long ăn thịt loại nhỏ không răng, liên họ Điểu long răng khía.
• Phân loại khoa học: Dinosauria, Saurischia, Theropoda, Neotheropoda, Tetanurae, Avetheropoda, Coelurosauria, Tyrannoraptora, Maniraptoriformes, Maniraptora, Paraves, Eumaniraptoria, Troodontidae.
• Đại diện loài: Borogovia gracilicrus.
• Phát hiện và đặt tên bởi: Osmólska (1987).
• Ý nghĩa tên: Cái tên “Borogovia” xuất phát từ “Borogove” (có nghãi là u sầu, buồn thảm” trong bài thơ vô nghĩa “Jabberwocky” của Lewis Carroll (được đọc bởi Mad Hatter trong bộ phim “Alice ở xứ sở thần tiên” năm 2010 của Tim Burton). Tên đại diện loài là B. gracilicrus có nguồn gốc từ tiếng Latinh “gracilis” nghĩa là “tạm bợ” và “crus” nghĩa là “ống chân”, đề cập đến cẳng chân rất dài và thon thả của loài khủng long này.

Đặc điểm cơ bản của Khủng long u sầu Borogovia

• Thời kỳ tồn tại: Vào kỷ Phấn trắng muộn, tức khoảng 84 đến 65 triệu năm trước.
• Môi trường sống: Sống trong môi trường sống trên cạn tại nơi hiện nay là châu Á.
• Hóa thạch: Một phần chân sau.
• Nơi phát hiện: Hệ tầng Nemegt ở tỉnh Ömnögovĭ, Mông Cổ, châu Á.
• Chế độ ăn uống: Ăn thịt.
• Chế độ sinh sản: Đẻ trứng.
• Kích thước cơ thể: Không chắc chắn do thiếu hài cốt, nhưng ước tính dài khoảng 2 m.
• Đặc điểm di chuyển: Bằng 2 chân sau.
• Đặc điểm cơ thể nổi bật: Đuôi dài, mỏ vẹt, mắt (có thể) khá lớn. Có lông vũ và đặc biệt là có một đôi chân thon dài, mảnh khảnh.

Lịch sử khám phá hóa thạch

Năm 1971, một đoàn thám hiểm Ba Lan – Mông Cổ đã phát hiện ra một mẫu hóa thạch của một loài khủng long nhỏ tại khu vực Altan Ula IV, trong lưu vực hệ tầng Nemegt của tỉnh Ömnögovĭ, Mông Cổ. Năm 1982, phát hiện này đã được báo cáo bởi Halszka Osmólska và được bà coi là mẫu vật hóa thạch có thể là của Khủng long Chim thằn lằn (tên khoa học: Saurornithoides). Tuy nhiên, sau đó, bà đã kết luận rằng nó đại diện cho một loài khủng long mới. Năm 1987, Osmólska đã đặt tên và mô tả chi khủng long này với đại diện loài duy nhất là Borogovia gracilicrus.

Mẫu hóa thạch bao gồm hai chân sau không hoàn chỉnh (bao gồm: khối xương chày, xương ống, bàn chân dưới với ngón chân thứ 2, 3 và 4 của mỗi bàn) của một cá thể duy nhất.

Khối xương chày có chiều dài ước tính 28cm. Từ đó, ước tính một con Khủng long u sầu Borogovia dài khoảng 2m, nặng khoảng 20kg. Ngón chân thứ ba hẹp, ngón chân thứ hai có độ dài hơi ngắn với phần móng vuốt ngắn và tương đối bằng phẳng. Osmólska tuyên bố rằng ngón chân thứ hai không thể bị tiêu giảm và cho rằng nó có chức năng chịu trọng lượng, bù đắp cho sự yếu kém của ngón chân thứ ba.

Phân loại và khám phá Khủng long u sầu Borogovia

Khủng long u sầu Borogovia được Osmólska phân loại vào liên họ Điểu long răng khía (tên khoa học: Troodontidae) vào năm 1987. Do đó, có lẽ Khủng long u sầu Borogovia có đôi mắt rất lớn, có thể là để săn bắt về đêm.

Khủng long u sầu Borogovia cùng một số loài khủng long khác của liên họ Điểu long răng khía (như Khủng long Đà điểu Tochisaurus hay Khủng long Chim thằn lằn Saurornithoides) đều được tìm trong vòng bán kính 100km trong Hệ tầng Nemegt ở Mông Cổ nên việc phân biệt khá vất vả.

Đặc điểm khác biệt nhất của Khủng long u sầu Borogovia là nó có một móng vuốt thẳng khác thường, hơi ngắn và có thể thu vào trên mỗi ngón chân thứ hai của nó. Thường cấu tạo móng ở các loài Điểu long răng khía cũng như những loài Khủng long ăn thịt loại nhỏ, không răng được gọi là “móng vuốt giết chóc” rất to và cong với độ linh hoạt khổng lồ nhằm thực hiện chức năng chính là chiến đấu và sẽ thịt con mồi. Tuy nhiên, “móng vuốt giết chóc” của Khủng long u sầu Borogovia thì thẳng, ngón chân ngắn và khỏe của chúng cũng không thực sự linh hoạt. Các nhà khoa học vẫn muốn tìm ra câu trả lời cho câu hỏi về chức năng của chúng.

Lưu trữ và bảo tồn

Nếu bạn muốn chiêm ngưỡng bộ xương của loài khủng long này, bạn có thể ghé thăm Bảo tàng Rockies, Bozeman, ở Montana, Hoa Kỳ, nơi lưu trữ mẫu hóa thạch gốc chi sau của Khủng long u sầu Borogovia và cả bộ xương phục dựng của nó.

Một số tư liệu tham khảo về Khủng long u sầu Borogovia

Đây là một loài khủng long ít được nhiều người biết đến do còn ít nghiên cứu về nó. Do đó, hiện nay có rất hiếm các tài liệu tham khảo thêm về loài này bằng tiếng Việt. Nếu bạn muốn tìm hiểu sâu hơn về Khủng long u sầu Borogovia thì dưới đây là một số trang web bằng tiếng Anh để bạn tham khảo:

• Natural History Museum: Đây là nơi tổng hợp thông tin phân loại cơ bản nhất kèm theo hình ảnh của các loài khủng long, trong đó có Khủng long u sầu Borogovia và bạn có thể truy cập tại: https://www.nhm.ac.uk/discover/dino-directory/borogovia.html.
• Dino checker: Đây là trang tổng hợp giúp những người muốn tìm hiểu về các loài khủng long trong đó loài Khủng long u sầu Borogovia: http://www.dinochecker.com/dinosaurs/BOROGOVIA.

Ngoài ra, các bạn cũng có thể xem những hình ảnh trực quan hơn về loài Khủng long u sầu Borogovia qua những video trên Youtube như:

• Video mô tả Khủng long u sầu Borogovia của WizScience.com: https://www.youtube.com/watch?v=e2p8XwzbpgM.

Ngoài ra, các bạn còn có thể tìm đọc các đầu sách như:

●      Cuốn sách nghiên cứu về các loài khủng long thuộc liên họ Điểu long răng khía Troodontidae (bao gồm: Jinfengopteryx, Anchiornis, Sinornithoides, Byronosaurus, Mei, Troodon, Sinovenator, Saurornithoides, Borogovia) biên soạn bởi Bucher Gruppe.

• Cuốn sách “Hướng dẫn thực địa về các loài chim Mesozoi và các loài khủng long có cánh khác” trong đó có Khủng long u sầu Borogovia của Matt Martyniuk (2012).

Hy vọng rằng bài viết trên đây của chúng tôi đã đem lại cho các bạn những thông tin thú vị về chi Khủng long u sầu Borogovia này. Bạn hãy chia sẻ những ý kiến về loài khủng long này bằng cách bình luận ở bên dưới và hãy tiếp tục đồng hành cùng chúng tôi trong những bài viết tiếp theo để tìm hiểu về nhiều loài khủng long khác nữa nhé!