Tìm hiểu loài Khủng long khác chi Alioramus đến từ Mông Cổ

Chủ đề: Khám phá • Bình luận

Khủng long khác chi Alioramus sở hữu cái tên “Alioramus” trong tiếng Latin có nghĩa là “chi nhánh (tiến hóa) khác nhau”. Đây là một chi khủng long tồn tại khoảng 71 đến 65 triệu năm trước, vào thời kỳ cuối kỷ Phấn trắng ở châu Á. Chúng là một trong trong những nhỏ nhất thuộc gia đình Khủng long bạo chúa (tên khoa hoc: Tyrannizardinae) bởi chúng có kích thước chỉ bằng một nửa so với người anh em mật thiết Khủng long bạo chúa Tyrannosaurus rex.

Chi tiết phân loại Khủng long phân chi Alioramus

  • Phân loại: Nhóm Khủng long hông thằn lằn, chi Khủng long chân thú mới, nhánh Khủng long đôi cứng, phân họ Khủng long đôi rỗng, gia đình Khủng long bạo chúa.
  • Phân loại khoa học: Dinosauria, Saurischia, Theropoda, Neotheropoda, Tetanurae, Avetheropoda, Coelurosauria, Tyrannoraptora, Tyrannosauroidea.
  • Đại diện loài: Alioramus remotus, được phát hiện và đặt tên bởi nhà cổ sinh vật học người Liên Xô Sergei Kurzanov (1976).
  • Loài thứ hai: Alioramus altai, được phát hiện và đặt tên bởi Stephen L. Brusatte và đồng nghiệp (2009).
Tìm hiểu loài Khủng long khác chi Alioramus đến từ Mông Cổ - 1

Đặc điểm cơ bản của Khủng long phân chi Alioramus

  • Thời kỳ tồn tại:  Khoảng 71 đến 65 triệu năm trước, vào cuối thời kỳ Phấn Trắng.
  • Môi trường sống: Sống trong môi trường trên cạn tại nơi ngày nay là Mông Cổ, Châu Á. Vào thời kỳ Khủng long phân chi Alioramus tồn tại, Mông Cổ khá ẩm ướt và mưa theo mùa, vùng này có đồng bằng ngập lũ, sông hồ và rừng thông.
  • Hóa thạch: Loài A. remotus với một hộp sọ không hoàn chỉnh và ba xương bàn chân; loài A. altai một bộ xương hoàn chỉnh hơn. Các mẫu hóa thạch đều của các cá thể con non hoặc vị thành niên.
  • Nơi phát hiện: Phái nam sa mạc Gobi và tỉnh Bayankhongor ở Mông Cổ.
  • Chế độ ăn uống: Ăn thịt, chúng có lẽ thích con mồi có kích thước nhỏ hơn vì hàm răng của chúng không thể đâm xuyên qua xương của con mồi như những người họ hàng Khủng long bạo chúa có kích thước lớn hơn.
  • Chế độ sinh sản: Đẻ trứng.
  • Kích thước cơ thể: Dài khoảng 5 – 6 mét, nặng khoảng 250 – 500 kg, nhưng có thể lớn hơn khi được phát triển đầy đủ.
  • Đặc điểm di chuyển:  Di chuyển bằng 2 chân sau, chạy nhanh.
  • Đặc điểm cơ thể nổi bật: Kích thước vừa phải; có những vết sưng nhỏ gần mũi tạo thành một hàng sáu mào xương chạy trên mõm; đồng thời sở hữu bộ hàm có hơn 75 chiếc răng sắc nhưng hơi nông (nhiều răng nhất trong các loài thuộc gia đình Khủng long bạo chúa)
Tìm hiểu loài Khủng long khác chi Alioramus đến từ Mông Cổ - 2

Khai quật hóa thạch và những khám phá của các nhà nghiên cứu

Hai loài của chi Khủng long khác chi Alioramus này đã được phát hiện tại Mông Cổ. Loài đầu tiên là A. remotus, được Sergei Kurzanov phát hiện vào năm 1976 và được mô tả dựa trên một phần hộp sọ và bộ xương không hoàn chỉnh. Loài thứ hai là A. altai với hóa thạch bộ xương hoàn chỉnh hơn được tìm thấy vào năm 2001, đặt tên vào năm 2009 bởi nhóm nghiên cứu từ Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên Hoa Kỳ và Viện Hàn lâm Khoa học Mông Cổ do Julia Clarke dẫn dắt với một mô tả đầy đủ được xuất bản vào năm 2012.

Khủng long khác chi Alioramus có cấu tạo hộp sọ chưa từng thấy trong các loài thuộc gia đình Khủng long bạo chúa khác trước đây: mõm dài, tương đối mảnh mai, với những hàng mào xương (cao hơn 1cm) chạy trên mõm, xương gò má. Khủng long khác chi Alioramus còn sử hữu hàm răng có nhiều răng nhất trong các loài Khủng long bạo chúa, những chiếc răng giống như lưỡi dao, tạo nên nhiều khoang chứa đầy không khí trong hộp sọ.

Tìm hiểu loài Khủng long khác chi Alioramus đến từ Mông Cổ - 3

Mục đích của những hàng mào xương của Khủng long khác chi Alioramus vẫn còn là một bí ẩn. Vì sự tăng trưởng mào xương này hoàn toàn vô dụng khi sử dụng như là một vũ khí tấn công hoặc phòng thủ, nên lời giải thích rất có thể đây là một đặc điểm được lựa chọn theo giới tính, nghĩa là những con đực có mào lớn hơn, nổi bật hơn sẽ hấp dẫn hơn con cái trong mùa giao phối.

Vị trí của Khủng long khác chi Alioramus trong cây gia phả

Các nhà cổ sinh vật học từ lâu đã phân loại Khủng long khác chi Alioramus trong gia đình Khủng long bạo chúa, nhưng vì phần còn lại của gia đình khủng long này đã được biết đến nhiều năm và khá đầy đủ, nên một phân loại chính xác hơn vẫn còn khó xác định. Nhiều nhà nghiên cứu cho rằng Khủng long khác chi Alioramus là loài đa phân họ (thuộc nhiều phân họ khác nhau). Cho đến khi phát hiện ra A. altai, giới khoa học đã đã xác nhận vị trí của chi trong gia đình Khủng long bạo chúa (Tyrannizardidae): thuộc phân họ Tyrannizardinae (cùng với các loài khủng long khác như: Tyrannosaurus, Tarbosaurus và Daspletosaurus) thay vì thuộc phân họ Tyrannizardoidea.

Tìm hiểu loài Khủng long khác chi Alioramus đến từ Mông Cổ - 4

Lưu trữ và bảo tồn

Nếu bạn muốn chiêm ngưỡng hóa thạch của loài Khủng long khác chi Alioramus này, bạn có thể ghé thăm bộ xương khá hoàn chỉnh tại Đại học thương mại Texas A&M (Texas A&M University-Commerce).

Tìm hiểu loài Khủng long khác chi Alioramus đến từ Mông Cổ - 5

Ngoài ra tại Trung tâm Khủng long Wyoming ở Wyoming, Mỹ cũng có những mẫu vật hộp sọ của loài khủng long này.

Tìm hiểu loài Khủng long khác chi Alioramus đến từ Mông Cổ - 6

Tìm hiểu thêm về Khủng long phân chi Alioramus

Hiện tại có rất nhiều thông tin về Khủng long phân chi Alioramus, tuy nhiên phần lớn các tài liệu này được viết bằng tiếng anh.

Ngoài ra, các bạn cũng có thể xem những hình ảnh trực quan, sinh động về loài Khủng long phân chi Alioramus qua những video trên Youtube:

Bạn cũng có thể tham khảo thêm về loài Khủng long phân chi Alioramus nói chung qua cuốn sách “Alioramus on the Hunt (nằm trong series: When Dinosaurs Ruled the Earth)” của Dreaming Tortoise (2017).

Tìm hiểu loài Khủng long khác chi Alioramus đến từ Mông Cổ - 7

Như vậy, bài viết trên đã cùng bạn tìm hiểu về chi Khủng long phân chi Alioramus đến từ Mông Cổ, Châu Á. Hãy cùng tiếp tục đồng hành cùng chúng tôi trong hành trình khám phá các loài khủng long bí ẩn từng tồn tại trên Trái Đất hàng triệu năm trước nhé!

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *