Khủng long phương nam Austrosaurus là một chi khủng long được phát hiện tại hệ tầng Allaru và Winton của Queensland tại Úc, được xác định là tồn tại vào khoảng 112 đến 99 triệu năm trước vào kỷ Phấn trắng sớm. Cũng như các loài khủng long khác ở Úc, hoá thạch của Khủng long phương nam Austrosaurus không có mẫu vật hộp sọ và hầu hết các đốt sống. Do đó, những khám phá về loài khủng long này còn nhiều hạn chế và bí ẩn.

Chi tiết phân loại Khủng long phương nam Austrosaurus

• Phân loại: Nhóm Khủng long hông thằn lằn, nhánh Khủng long dạng chân thằn lằn, phân bộ Khủng long chân thằn lằn thật sự, siêu họ Khủng long có khoang rỗng, phân họ Khủng long thằn lằn hộ pháp.
• Phân loại khoa học: Dinosauria, Saurischia, Sauropodomorpha, Sauropoda, Eusauropoda, Neosauropoda, Macronaria, Camarasauromorpha, Titanosauriformes, Titanosauria.
• Đại diện loài: Austrosaurus mckillopi.
• Phát hiện và đặt tên bởi: Longman (1933).
• Ý nghĩa tên: Cái tên “Austrosaurus” có nguồn gốc từ “auster” theo tiếng Latin nghĩa là “phía nam” đề cập đến nơi khám phá của nó trên lục địa Nam bán cầu của Úc và “sauros” trong tiếng Hy Lạp nghĩa là “thằn lằn” để chỉ chung các loài bò sát. Tên đại điện loài – A. mckillopi nhằm tôn vinh H. J.  và M. J. McKillop.

Đặc điểm cơ bản của Khủng long phương nam Austrosaurus

• Thời kỳ tồn tại:  Khoảng 112 đến 99 triệu năm trước vào kỷ Phấn trắng sớm.
• Môi trường sống: Sống trong môi trường trên cạn tại nơi ngày nay là châu Đại Dương.
• Hóa thạch: Các đốt sống lưng (một phần của xương sống) và chân tay.
• Nơi phát hiện: Hệ tầng Winton và hệ tầng Allaru ở Queensland, Úc.
• Chế độ ăn uống: Ăn thực vật.
• Chế độ sinh sản: Đẻ trứng.
• Kích thước cơ thể: Ước tính dài khoảng 15-20 m và nặng khoảng 16 tấn.
• Đặc điểm di chuyển: Đi bằng 4 chân.
• Đặc điểm cơ thể nổi bật: Thân hình khổng lồ, cổ và đuôi dài, 4 chân lớn và khỏe.

Lịch sử khám phá hóa thạch

Hóa thạch đầu tiên của Khủng long phương nam Austrosaurus được phát hiện trong hệ tầng Allaru và Winton, ở Clutha Station, cách Maxwelton, Queensland, Úc 60 km về phía tây bắc. Các mẫu hóa thạch (đánh số QM F2361) bao gồm ba khối đá trầm tích chứa các đốt sống và mảnh xương sống nguyên thủy bị phong hóa. Thêm 5 khối lớn và ít nhất 10 khối nhỏ hơn sau đó đã được phát hiện ở đây.

Chúng được phát hiện bởi ông H. B. Wade trên ga Clutha gần Maxwelton ở phía bắc Queensland năm 1932, ông đã báo cho người quản lý nhà ga H. Mackillop và cho biết anh trai của ông đã gửi chúng đến Bảo tàng Queensland.

Khủng long phương nam Austrosaurus lần đầu được mô tả bởi Heber Longman vào năm 1933. Longman chỉ xem xét ba khối đá bảo tồn đốt sống lưng trong mô tả ban đầu của mình về Khủng long phương nam. Tuy nhiên, vẫn còn các mẫu vật khác tại Bảo tàng Queensland bao gồm 22 khối đá hóa thạch khác, một vài trong số đó đã được Tiến sĩ Stephen Poropat và Jay Nair phân tích và mô tả nhằm xác định và phân loại chúng và kết quả tiết lộ thêm sáu đốt sống bao gồm: xương cổ cuối cùng và năm đốt đầu tiên từ thân.

Lưu trữ và bảo tồn

Nếu bạn muốn chiêm ngưỡng những mẫu hóa thạch của loài Khủng long phương nam Austrosaurus này, bạn có thể ghé thăm Bảo tàng Queensland, thuộc Khu phố Văn hoá của Brisbane, Úc.

Một số tư liệu tham khảo về Khủng long phương nam Austrosaurus

Đây là một loài khủng long ít được nhiều người biết đến do còn ít nghiên cứu về nó. Do đó, hiện nay có rất hiếm các tài liệu tham khảo thêm về loài này bằng tiếng Việt. Nếu bạn muốn tìm hiểu sâu hơn về Khủng long phương nam Austrosaurus thì dưới đây là một số trang web bằng tiếng Anh để bạn tham khảo:

• Natural History Museum: Đây là nơi tổng hợp thông tin phân loại cơ bản nhất kèm theo hình ảnh của các loài khủng long, trong đó có Khủng long phương nam Austrosaurus và bạn có thể truy cập tại: https://www.nhm.ac.uk/discover/dino-directory/austrosaurus.html.
• Dino checker: Đây là trang tổng hợp giúp những người muốn tìm hiểu về các loài khủng long trong đó loài Khủng long phương nam Austrosaurus: http://www.dinochecker.com/dinosaurs/AUSTROSAURUS.

Ngoài ra, các bạn cũng có thể xem những hình ảnh trực quan hơn về loài Khủng long phương nam Austrosaurus qua những video trên Youtube như:

• Video giới thiệu hình ảnh các loài khủng long và quái vật biển Úc trong đó có Khủng long phương nam Austrosaurus đăng tải: https://www.youtube.com/watch?v=mPPF17Hafwc.  

Ngoài ra, các bạn còn có thể tìm đọc các đầu sách như:

● Cuốn sách nghiên cứu về các loài khủng long được phát hiện ở Úc: “Dinosaurs of Australia, Including: South Polar Dinosaurs, Muttaburrasaurus, Qantassaurus, Leaellynasaura, Atlascopcosaurus, Serendipaceratops, Minmi (Dinosaur), Kakuru, Ozraptor, Timimus, Austrosaurus, Walgettosuchus, Rapator, Rhoetosaurus, Wintonotitan” biên soạn bởi Hephaestus Books.

• Cuốn sách giới thiệu và minh họa 3D các loài khủng long được phát hiện ở Úc: “Dinosaurs of Australia” của Wes Judd, John Pickrell, Lauren Smith, Lida Xing và Yujiang Han (2015).

Hy vọng rằng bài viết trên đây của chúng tôi đã đem lại cho các bạn những thông tin thú vị, những điều chưa được khám phá về loài Khủng long phương nam Austrosaurus đến từ nước Úc này. Bạn hãy chia sẻ những ý kiến về loài khủng long này bằng cách bình luận ở bên dưới và hãy tiếp tục đồng hành cùng chúng tôi trong những bài viết tiếp theo để tìm hiểu về nhiều loài khủng long khác nữa nhé!