Khi nghiên cứu về cổ sinh vật học và đặc biệt là các loài khủng long thời tiền sử, Khủng long đuôi rỗng Coelurus là loài khủng long nhỏ bé thường xuyên bị bỏ quên. Tuy chỉ là một loài khủng long nhỏ bé nhưng có thể nói đây chính là chi khủng long mang nhiều đặc điểm của phân nhánh khủng long đuôi rỗng và giúp cho các nhà cổ sinh vật học khám phá ra nhiều bí ẩn của những loài bò sát nguyên thủy thuộc nhánh này trong thời kỳ cuối kỷ Jura.

Chi tiết phân loại Khủng long đuôi rỗng Coelurus

• Phân loại: Bộ Khủng long chân thú, nhánh Khủng long đuôi cứng, phân nhánh Khủng long đuôi rỗng.
• Phân loại khoa học: Dinosauria, Saurischia, Theropoda, Neotheropoda, Tetanurae, Avetheropoda, Coelurosauria.
• Đại diện loài: Coelurus fragilis.
• Phát hiện và đặt tên bởi: Othniel Charles Marsh (1879).
• Ý nghĩa tên: Cái tên “Coelurus” có nghĩa là “đuôi rỗng” theo tiếng Hy Lạp cổ vì các đốt sống đuôi của chúng đều rỗng ở bên trong.

Đặc điểm cơ bản của Khủng long đuôi rỗng Coelurus

• Thời kỳ tồn tại: Tồn tại trong  kỷ Jura muộn (giai đoạn cuối của thời kỳ Kimmeridgian), khoảng 155 đến 145 triệu năm trước.
• Môi trường sống: Sống trong môi trường sống trên cạn tại nơi ngày nay là Bắc Mỹ.
• Hóa thạch: Phát hiện được một phần xương sọ và một ít mẫu vật liên quan.
• Nơi phát hiện: Wyoming của Hoa Kỳ, tại hệ địa tầng Morrison.
• Chế độ ăn uống: Ăn thịt, ăn các con mồi nhỏ như côn trùng, động vật có vú và thằn lằn.
• Chế độ sinh sản: Đẻ trứng.
• Kích thước cơ thể: Chiều dài ước tính là 2m đến 2,4m.
• Đặc điểm di chuyển: Di chuyển chủ yếu bằng hai chân sau, có khả năng chạy nhanh.
• Đặc điểm nổi bật: Khủng long đuôi rỗng Coelurus là loài khủng long nhỏ bé so với nhiều họ hàng gần xa của mình. Tuy nhiên chúng cũng có những đặc điểm nổi bật như là cái cổ tương đối thon nhờ các đốt sống được kéo dài.

Đặc điểm nhận biết của Khủng long đuôi rỗng Coelurus

Ngoài những đặc điểm giống với nhánh Khủng long đuôi cứng (tên khoa học: Tetanurae) thì hai chân sau của Khủng long đuôi rỗng Coelurus cũng rất dài và thon, cho thấy chúng có trọng lượng không quá nặng. Đặc điểm này khiến cho từ khi phát hiện và được đặt tên cho đến nay, phần lớn các nghiên cứu về Khủng long đuôi rỗng Coelurus đều đồng ý với kết luận rằng tốc độ của Khủng long đuôi rỗng Coelurus rất tốt, khiến chúng trở thành một loài săn mồi chuyên nghiệp trong thời đại của mình và chạy thật nhanh cũng là cách để trốn thoát kẻ thù của chúng.

Những nghiên cứu về loài Khủng long đuôi rỗng Coelurus cũng là căn cứ quan trọng để các nhà khoa học tìm hiểu về những loài khủng long họ hàng của chúng. Đặc biệt, với phần đuôi rỗng và những đốt sống kéo dài là đặc điểm đặc trưng khác biệt so với nhiều họ hàng của mình. Tuy nhiên, với cấu tạo đuôi không quá to và nặng như những loài khủng long khác thì có thể Khủng long đuôi rỗng Coelurus không sử dụng đuôi để giữ thăng bằng. Chính vì vậy, cách thức di chuyển cũng như bí quyết để đạt được tốc độ nhanh nhất của Khủng long đuôi rỗng Coelurus vẫn là điều khiến nhiều nhà cổ sinh vật học đào sâu và tìm tòi.

Môi trường sống và cổ sinh vật học liên quan

Hệ địa tầng Morrison được biết đến là một môi trường nửa kín với mùa khô và mùa ướt rõ rệt. Ngoài ra, đây cũng là vùng đồng bằng ngập nước nên có thảm thực vật đa dạng từ rừng rậm ven sông của cây lá kim và cây dương xỉ, đến thảo nguyên dương xỉ với những cây quý hiếm. Có thể nói đây là môi trường thích hợp để săn mồi vì có nhiều loài động vật ăn thực vật tại đây và có nguồn nước rất dồi dào.

Hệ địa tầng Morrison là nơi có hệ thực vật phát triển phong phú với: tảo xanh, nấm, rêu, đuôi ngựa, dương xỉ, bạch quả và một số họ cây lá kim. Ngoài ra, nhiều hóa thạch của các loài động vật khác cũng được tìm thấy tại đây như là: ốc sên, cá vây, ếch, kỳ nhông, rùa, thằn lằn, cá sấu sống trên cạn và dưới nước như là cá sấu Fruitachampsa. Khủng long đuôi rỗng Coelurus được coi là một động vật ăn thịt trên cạn nhỏ, ăn các con mồi nhỏ như côn trùng, động vật có vú và thằn lằn. Nó được cho là một loài động vật nhanh nhẹn và được coi như là bá chủ tại các khu vực địa tầng 2 và 5 của hệ tầng Morrison.

Lưu trữ và bảo tồn

Với một lượng ít ỏi những mẫu vật tìm được, phần lớn những mẫu vật này thường được lưu trữ trong các viện nghiên cứu cổ sinh vật học để các nhà khoa học có thể nghiên cứu dễ dàng hơn. Bạn có thể ghé thăm Viện Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên Peabody (The Peabody Museum of Natural History) thuộc đại học Yale, Hoa Kỳ để chiêm ngưỡng những mẫu hóa thạch của loài này:

Một số tư liệu tham khảo về Khủng long đuôi rỗng Coelurus

Khủng long đuôi rỗng Coelurus là một trong số những loài khủng long được nghiên cứu nhiều dù số lượng mẫu vật và hóa thạch tìm được vẫn còn khá ít nhờ vị trí đặc biệt của chúng trong phân loài khủng long nên có thể nói rằng hiện nay số lượng các tài liệu về loài khủng long này khá phong phú. Các bạn có thể tìm kiếm thông tin về loài Khủng long đuôi rỗng Coelurus này trên nhiều trang tin khác nhau, trong đó, các trang tin viết bằng tiếng Anh với những thông tin được trích từ các nguồn tài liệu chính xác nhất có thể kể đến như là:

• Nhm.ac.uk – Natural History Museum: Trang tin tập hợp những thông tin phân loại ngắn gọn và chi tiết về Khủng long đuôi rỗng Coelurus cũng như nhiều loài khủng long khác: https://www.nhm.ac.uk/discover/dino-directory/coelurus.html. 
• Prehistoric Wildlife: Nơi tổng hợp các nguồn tài liệu và các đầu sách hay những tài liệu nghiên cứu chuyên sâu về nhiều loài khủng long khác nhau, trong đó có Khủng long đuôi rỗng Coelurus: http://www.prehistoric-wildlife.com/species/c/coelurus.html. 
• Dinosaurpictures.org: Nơi tổng hợp thông tin cơ bản và những hình ảnh về Khủng long đuôi rỗng Coelurus: http://dinosaurpictures.org/Coelurus-pictures. 

Mong rằng những thông tin mà chúng tôi cung cấp đã giải đáp phần nào cho các bạn những thắc mắc về loài Khủng long đuôi rỗng Coelurus. Nếu có bất cứ thắc mắc hay ý kiến góp ý gì, các bạn hãy để lại bình luận ở bên dưới nhé. Hy vọng các bạn sẽ tiếp tục đồng hành cùng chúng tôi để tìm hiểu thêm về nhiều loài khủng long thú vị khác thời tiền sử.