Là một trong những loài Khủng long nổi bật và được biết đến nhiều nhất hiện nay, các hình ảnh và thông tin về Khủng long khoang rỗng Camarasaurus dường như đã trở nên rất quen thuộc. Bên cạnh đó, với việc chúng là một trong những chi duy nhất của siêu họ Uyển Long được phát hiện với khá nhiều các mẫu vật và hóa thạch, việc nghiên cứu về loài Khủng long khoang rỗng Camarasaurus này hứa hẹn sẽ mang lại nhiều thông tin thú vị và những phác thảo cơ bản về họ hàng của chúng. Chính vì vậy, cho đến ngày nay, những con Khủng long khoang rỗng Camarasaurus vẫn được các nhà khoa học tìm hiểu và thực hiện những nghiên cứu chuyên sâu dựa trên những gì đã có.

Chi tiết phân loại Khủng long khoang rỗng Camarasaurus

• Phân loại: Nhánh Khủng long dạng chân thằn lằn, nhóm Khủng long hông thằn lằn, siêu họ Uyển Long.
• Phân loại khoa học: Dinosauria, Saurischia, Sauropodomorpha, Sauropoda, Eusauropoda, Neosauropoda, Macronaria, Camarasauromorpha, Camarasauridae.
• Đại diện loài: Camarasaurus supremus.
• Phát hiện và đặt tên bởi: Edward Drinker Cope (1877).
• Ý nghĩa tên: Cái tên “Camarasaurus” theo tiếng Hy Lạp cổ có nghĩa là thằn lằn khoang rỗng với “Camara” có nghĩa là “phòng có mái vòm” còn “saurus” có nghĩa là “thằn lằn” chỉ các loài bò sát nói chung.

Đặc điểm cơ bản của Khủng long khoang rỗng Camarasaurus

• Thời kỳ tồn tại:  Cuối kỷ Jura, khoảng từ 150 đến 140 triệu năm trước.
• Môi trường sống: Sống trong môi trường sống trên cạn tại khu vực ngày nay là Bắc Mỹ.
• Hóa thạch: Tìm thấy hóa thạch của khá nhiều các cá thể khác nhau.
• Nơi phát hiện: Hệ địa tầng Morrison, hiện nay thuộc Wyoming, New Mexico, Colorado và Utah (Hoa Kỳ).
• Chế độ ăn uống: Ăn thực vật.
• Chế độ sinh sản: Đẻ trứng.
• Kích thước cơ thể: Cơ thể có chiều dài từ 15m đến 23m và có trọng lượng lên tới hơn 20 tấn.
• Đặc điểm di chuyển: Di chuyển bằng 4 chân.
• Đặc điểm cơ thể nổi bật:  Có chiếc cổ dài và hai chân trước dài hơn hai chân sau, đây là đặc điểm thường thấy ở các loài khủng long thuộc siêu họ Uyển Long.

Hành trình tìm kiếm

Những ghi nhận đầu tiên về việc tìm thấy các hóa thạch của Khủng long khoang rỗng Camarasaurus là từ năm 1877 khi một vài đốt sống rải rác được phát hiện tại Colorado bởi Oramel W. Lucas. Tuy nhiên cuối cùng, sau những cuộc trao đổi và trả giá thì nhà cổ sinh vật học Edward Drinker Cope đã trả tiền để có được những mẩu xương này để thực hiện những mô tả đầu tiên cũng như đặt tên cho chúng trong cùng năm. Tuy nhiên, những bộ xương hoàn chỉnh của Khủng long khoang rỗng Camarasaurus đã không được mô tả thật sự chi tiết mãi cho đến năm 1925 bởi Charles W. Gilmore. Bộ xương được mô tả đầu tiên này được xác định là của một cá thể Khủng long khoang rỗng Camarasaurus vị thành niên nên hình ảnh về chúng nhỏ hơn so với các mẫu vật thuộc về những cá thể khác tìm được.

Nguồn gốc của cái tên “Khủng long khoang rỗng”

Như các bạn đã biết, tên của loài Khủng long này được đặc theo tiếng Hy Lạp cổ và hiểu nôm na là “thằn lằn khoang rỗng” khi dịch sang tiếng Việt. Sở dĩ chúng được gán cho cái tên này là bởi sau khi tìm thấy các hóa thạch cũng như nghiên cứu giải phẫu thì các nhà khoa học phát hiện ra rằng cột sống và xương sườn của Khủng long khoang rỗng Camarasaurus có đầy rẫy các khoang rỗng. Về mặt lý thuyết, những khoang rỗng và xốp này sẽ có tác dụng làm giảm trọng lượng của nó và kết nối với các túi khí giúp chúng có thể thở hiệu quả hơn. Ngày nay, các loại chim hiện đại cũng có cấu trúc xương tương tự để giảm trọng lượng của cơ thể và giúp thuận lợi cho việc di chuyển trên không.

Top 5 sự thật thú vị về Khủng long khoang rỗng Camarasaurus

1. Chiếc cổ dài nhưng không linh hoạt

Một đặc điểm điển hình của các loài Khủng long khoang rỗng Camarasaurus nói riêng cũng như các loài khủng long thuộc siêu họ Uyển Long nói chúng chính là chiếc cổ dài ấn tượng so với kích thước và tỷ lệ cơ thể của chúng. Tuy nhiên, sau khi nghiên cứu dựa trên những mẫu hóa thạch tìm được thì chiếc cổ của loài khủng long này có phần đốt xương khá cứng và cơ bắp. Điều đó cho thấy đây là một cấu tạo cổ không được linh hoạt và không thể trợ giúp cho loài khủng long này nhiều trong việc quan sát và săn mồi.

2. Khủng long khoang rỗng Camarasaurus có sống thọ hay không?

Tuổi thọ trung bình của loài Khủng long khoang rỗng Camarasaurus đến nay vẫn là một câu hỏi lớn đối với các nhà khoa học. Với những mẫu vật được phát hiện và tìm thấy, các nhà khoa học thuộc giới cổ sinh vật học đã thống nhất về ý kiến rằng loài Khủng long khoang rỗng Camarasaurus thường sống theo bầy đàn mà cụ thể là các nhóm gia đình thường tập trung và đi cùng nhau.

Tuy nhiên, đối với vấn đề tuổi thọ của loài Khủng long khoang rỗng Camarasaurus này, việc nghiên cứu trên các mô xương dài tìm thấy cho phép các nhà nghiên cứu ước tính tuổi trung bình mà một cá thể Khủng long khoang rỗng Camarasaurus có thể đạt được. Theo nghiên cứu của  Griebeler và các cộng sự được thực hiện năm 2013 với việc kiểm tra dữ liệu mô xương dài, Griebeler đã kết luận trong nghiên cứu của mình rằng Khủng long khoang rỗng Camarasaurus có thể nặng khoảng hơn 14 tấn. Một cá thể Khủng long khoang rỗng Camarasaurus sẽ được cho là đạt đến độ trưởng thành và bắt đầu tìm bạn tình vào năm thứ 20 tuổi và thường qua đời ở tuổi 26.

3. Thân nhiệt của Khủng long khoang rỗng Camarasaurus

Hầu hết các loài bò sát nguyên thủy và hiện đại đều được xác định và phân loại thuộc nhóm động vật biến nhiệt (có nhiệt độ cơ thể thay đổi theo nhiệt độ môi trường). Tuy nhiên, Eagle và các cộng sự của mình đã thực hiện các phép đo nhiệt độ đồng vị vón cục trên men răng bao phủ các răng của Khủng long khoang rỗng Camarasaurus cũng như một số các loài sinh vật kỷ Jura khác và đưa ra kết luận về nhiệt độ của Khủng long khoang rỗng Camarasaurus là khoảng 32,4°C đến 36,9°C. Điều này có nghĩa là thân nhiệt của loài Khủng long khoang rỗng Camarasaurus có sự tương đương với nhiệt độ của động vật có vú hiện đại hiện nay.

4. Môi trường sống của Khủng long khoang rỗng Camarasaurus

Tại hệ địa tầng Morrison nằm dọc theo sườn phía đông của dãy núi Rocky là nơi có một dải đá trầm tích từ khoảng cuối kỷ Jura hóa thạch. Trên thực tế, đã có một số lượng lớn các loài khủng long có thể được tìm thấy ở đây, bao gồm Khủng long khoang rỗng Camarasaurus và những loài họ hàng của chúng, tuy nhiên Khủng long khoang rỗng Camarasaurus là chi khủng long có nhiều hóa thạch được tìm thấy nhất. Trong đó, một số bộ xương hoàn chỉnh của Khủng long khoang rỗng Camarasaurus đã được phục hồi từ trong các khu vực địa tầng 2-6 hệ tầng Morrison thuộc các bang Colorado, New Mexico, Utah và Wyoming (Hoa Kỳ).

Theo niên đại được xác định bằng phép đo phóng xạ, các lớp trầm tích thuộc hệ địa tầng Morrison nằm trong khoảng 150 triệu năm trước của thời kỳ kỷ Jura muộn. Tại thời điểm này, môi trường ở đây có đặc thù chính là việc phân chia ra 2 mùa rõ rệt: mùa ướt và mùa khô. Kiểu môi trường khí hậu này có tên khoa học là “Semiarid”.

5. Khủng long khoang rỗng Camarasaurus mắc bệnh về xương?

Năm 2001, Lorie McWhinney, Kenneth Carpenter và Bruce Rothschild đã xuất bản một mô tả về một bệnh lý được quan sát trên các mẫu hóa thạch của Khủng long khoang rỗng Camarasaurus với các ghi nhận về những tổn thương có thể nhận thấy được trên xương của chúng. Khủng long khoang rỗng Camarasaurus có một bộ xương với các khoang rỗng để giảm đi đáng kể trọng lượng của chúng. Tuy nhiên, sự hợp nhất này cũng gây ra các tổn thương do thiếu độ xốp ở viêm màng ngoài tim không hoạt động hoặc được chữa lành.

Những chấn thương này sẽ dẫn đến khó khăn liên tục cho Khủng long khoang rỗng Camarasaurus và đặc biệt là gây ra các áp lực lên cơ bắp, mạch máu và dây thần kinh của cơ bắp, từ đó làm giảm phạm vi chuyển động của các cơ bắp và cơ duỗi của chi. Hiệu ứng này sẽ cản trở  các hoạt động và lâu dần dẫn đến các tổn thương trên xương cánh tay (tên khoa học: humerus). Các nhà nghiên cứu đã suy luận rằng tình trạng viêm của cơ và màng ngoài tim cũng sẽ gây ra các biến chứng bổ sung ở vùng dưới của chi trước dẫn đến viêm cân mạc dài hạn và bệnh cơ. Nếu những vấn đề này tích lũy đủ lâu sẽ dẫn đến khả năng di chuyển của chi bị hạn chế  và Khủng long khoang rỗng Camarasaurus gặp nhiều khó khăn hơn trong việc săn mồi.

Lưu trữ và bảo tồn

Với khá nhiều những mẫu hóa thạch được tìm thấy từ nhiều cá thể Khủng long khoang rỗng Camarasaurus khác nhau, các bạn có thể dễ dàng tìm đến các bảo tàng để chiêm ngưỡng chúng. Hiện nay, các mẫu vật và hóa thạch này được bảo quản tại những bảo tàng về các mẫu vật cổ sinh vật học:

• Bảo tàng hoàng gia Tyrrell (The Royal Tyrrell Museum) tại Canada.
• Bảo tàng kỷ Jura (The Jurassic Museum of Asturias) tại Tây ban Nha.
• Bảo tàng lịch sử tự nhiên và trung tâm bảo vệ đa dạng sinh học thuộc Đại học Kansas (The University of Kansas Natural History Museum and Biodiversity Center) tại Hoa Kỳ.

Ngoài ra, các bạn cũng có thể tìm đến một số các bảo tàng lịch sử tự nhiên khác trên thế giới để chiêm ngưỡng những mô hình phục dựng về loài khủng long này.

Một số tư liệu tham khảo về Khủng long khoang rỗng Camarasaurus

Với những mẫu vật khá phong phú được tìm thấy, ngày nay các tài liệu viết về Khủng long khoang rỗng Camarasaurus cũng có rất nhiều để thỏa mãn sự tò mò của đa số độc giả. Tuy nhiên, nếu các bạn muốn tìm đọc các nghiên cứu chuyên sâu thì các bạn có thể tìm đến những người tài liệu được viết bằng tiếng Anh hay các website cung cấp thông tin khác nhau:

• Nhm.ac.uk – Natural History Museum: Trang tin tập hợp những thông tin phân loại ngắn gọn và chi tiết về Khủng long khoang rỗng Camarasaurus cũng như nhiều loài khủng long khác: https://www.nhm.ac.uk/discover/dino-directory/camarasaurus.html.
• Prehistoric-wildlife: Nơi tổng hợp các nguồn tài liệu về nhiều loài khủng long khác nhau, trong đó có Khủng long khoang rỗng Camarasaurus: http://www.prehistoric-wildlife.com/species/c/camarasaurus.html.

Mong rằng những thông tin của chúng tôi ngày hôm nay về loài Khủng long khoang rỗng Camarasaurus đã giải đáp phần nào các thắc mắc của bạn về những sinh vật thời tiền sử này. Các bạn hãy để lại ý kiến trong phần bình luận ở bên dưới và tiếp tục đồng hành cùng chúng tôi để tìm hiểu về những loài khủng long khác nữa nhé.